Сура 73: эль-МУЗЗЕММИЛЬ

Меккеде назиль олгъан; 10, 11 ве 20-нджи аетлерининъ Мединеде назиль олагъаны ривает этильген. 20 аеттир. Суре адыны ильк аетиндеки «эль-музземмиль» келимесинден алгъан. «Музземмиль» – орьтюнип, бурюнген демектир.

Бисмиляаhирраhмаанирраhиим (Рахман ве рахим олгъан Аллаhнынъ адынен).
1 Эй, орьтюнип бурюнген (Ресулым)!

(Ильк вахий кельгенден сонъ, Аз. Пейгъамбер ильк кере Джебраилни аслый шеклинен корьген, вуджудыны бир урькюв ве титрев къаплагъан. Догъру эвине барып, къадыны Аз. Хатиджеге: «Мени орьтюнъ» деген. Иште, бу вакъианынъ артындан Джебраил алейхисселям кене онъа вахийнен кельген ве Ресул-ы Экеремге шу шекильде хитап эткен).

2-4 Бир азы истисна, геджелери къалкъ, намаз къыл (гедженинъ) ярысыны (къыл). Яхут буны бираз азалт, я да чокълаштыр ве Къур'анны дане-дане окъу.
5 Догърусы, биз санъа (ташымасы) агъыр бир сёз вахий этеджекмиз.
6 Шубесиз, гедже къалкъышы – (юрек ве азалар арасында) там бир уювгъа ве сагълам бир къырааткъа даа эльверишлидир.
7 Зира, куньдюз вакъыты санъа узун бир мешгъулиет бар.
8 Раббинънинъ адыны анъ. Бутюн барлыгъынънен Онъа ёнель.
9 О, шаркънынъ да, гъарбнынъ да Раббидир. Ондан башкъа илях ёкътыр. Ойле исе, ялынъыз онынъ имаесине сыгъын.
10 Оларнынъ (мушриклернинъ) сёйлегенлерине къатлан ве олардан гузелликнен айырыл.
11 Нимет ичинде ялдагъан о яланджыларны манъа быракъ ве оларгъа бираз мухлет бер.
12-13 Ич шубесиз, бизим нездимизде (олар ичюн азырлангъан) мойсалар, якъыджы бир атеш, богъаздан кечмез бир ашаладжакъ ве элем бериджи бир азап бар.
14 О куню (къыямет куню) ер юзю ве дагълар сарсылыр; дагълар чёкюнтинен акъып кеткен къум обасына дёнер.
15 Насыл Фыравунгъа бир эльчи ёллагъан олсакъ, догърусы, сизге де, акъкъынъызда шаатлыкъ этеджек бир пейгъамбер ёлладыкъ.
16 Амма, Фыравун о пейгъамберге къаршы кельген, биз де оны агъыр ве четин бир шекильде эсапкъа чеккен эдик.
17 Яхшы, инкяр этсенъиз, балаларны акъ сачлы, ихтиярларгъа чевиреджек о куньден озюнъизни насыл къорчалай биледжексинъиз?
18 Кок юзю биле онынънен (о куннинъ дешетинен) ярыладжкъ. Аллаhнынъ вадеси, мытлакъа ерине келир.
19 Иште, бу (анълатылгъанлар), шубесиз бир огюттир. Артыкъ ким истесе, Раббине (баргъан) бир ёл тутар.
20 (Ресулым!) Сенинъ гедженинъ учьте экисине якъын къысмыны, (базан) ярысыны, базан да (учьте бирини) ятмадан (ибадетнен) кечиргенинъни ве янынъда олгъанлардан бир топлулыкънынъ да, (бойле япкъаныны) Раббинъ, эльбетте бильмекте. Гедже ве куньдюзи (ичинде олуп кеченлерни яхшыдан-яхшы) ольчеп-бичкен анджакъ Аллаhтыр. О, сизинъ, буны саялмайджагъынъызны бильгени ичюн, сизни багъышлады. Артыкъ, Къур'андан къолайынъызгъа кельгенини окъунъ. Аллаh бильмектедир ки, аранъызда хасталар оладжакъ, бир къысмынъыз Аллаhннынъ лютфинден (рызыкъ) къыдырмакъ узьре, ер юзюнде ёл юреджек, дигер бир къысмынъыз да, Аллаh ёлунда дженклешеджек. О алда, Къур'андан къолайынъызгъа кельгенини окъунъ. Намазны къылынъ, зекятны беринъ, Аллаhкъа гонъюл хошлугъынен одюнч беринъ, озюнъиз ичюн эвельден (дюньяда олгъанда) не яхшылыкъ азырласынъыз, Аллаh къатында оны тапарсынъыз; эм де даа усьтюн ве мукяфатча даа буюк олмакъ узьре. Аллаhтан магъфирет тиленъ, шубесиз Аллаh чокъ багъышлайыджы, чокъ мерхаметлидир.

(Сахабе-и кирамнынъ бир къысмы Ресул-ы Экремге уяракъ, гедженинъ муим бир къысмыны ибадетнен кечире эди. Сабагъа не къадар къалгъаныны кестиралмагъаны ичюн, мукъайтлыкъ нокътаи назарындан, бутюн гедже ибадет эткен ве аякълары шишкенлер бар эди. Уммет-и Муhаммеднинъ бунъа кучь етиштиралмайджагъыны бильгени ичюн, Дженаб-ы Хакъ бу тарзда гедже ибадетини оларгъа фарз къылмады. Намазда Къур'ан окъулгъанындан, бу ерде гедже намазынынъ миджазен Къур'ан окъумакъ иле ифаде этильгени ве «къолайынъызгъа кельгени къадар гедже намазы къылынъ» манасы козьде тутулгъаны бильдириле.
Аетнинъ сонъки къысмында, сагъ олгъанда япылгъан хайырларнынъ олюм сонъуна быракъылгъан васиетке бакъкъанда, даа саваплы олгъанына ишарет булунгъаны тефсирлерде ифаде этильмекте).