Сура 54: эль-КЪАМЕР

Айнынъ болюнюв (ярылув) муджизеси бу суреде анълатыла. Шунынъ ичюн бу адны алгъан. Меккеде энген, 55 аеттир.

Бисмиляаhирраhмаанирраhиим (Рахман ве рахим олгъан Аллаhнынъ адынен).
1 Къыямет якълашты ве ай ярылды.

(Бир чокъ сахабийден кельген риваетлерге коре, меккелилер Аз. Пейгъамберден муджизе истегенлер, о да пармагъынен айгъа ишарет эткен ве ай экиге айырылгъан. Сонъра бирлешкен. Мусульманлар эскенджеге огърагъан назик бир девирде айнынъ бу корюнюши меккелилерни айретке тюшюрген. Мушриклер бу вакъиагъа ич итираз бильдирмегенлер, садедже «тылсым» дегенлер).

2 Олар бир муджизе корьселер, аман юзь чевирир ве: Эскиден берли девам этип кельген бир тылсымдыр, дерлер.
3 Яланладылар ве озь авеслерине уйдылар. Албуки, эр ишнинъ барып етеджек ери бар.
4 Ант олсун оларгъа, феналыкътан огюни аладжакъ нидже муим хаберлер кельгендир.
5 Бу буюк бир икметтир. Факъат (юзь чевиргенге) тенбиелер не файда берир!
6 Чагъыргъаннынъ корюльмеген бир шейге чагъыргъан куню, сен де олардан юзь чевир.
7-8 Санки этрафкъа яйылгъан чегертки сюрюси киби, бакъышлары перишан (утангъандан ерге бакъар) бир алда ве даветчиге чапышып, къабирлерден чыкъарлар. О эснада кяфирлер: Бу, пек четин бир куньдир! дерлер.
9 Олардан эвель Нуhнынъ къавмы да яланлады, эм де къулумызнынъ яланджы олгъанында исрар этерек: О, делирди, дедилер. Ве (Нуh даветтен вазгечмеге) меджбур этильди.
10 Бунынъ узерине, Раббинъе: Мен енъильдим, манъа ярдым эт! диерек ялварды.
11 Биз де дер’ал нехир киби девамлы акъкъан бир сувнен кокнинъ къапуларыны ачтыкъ.
12 Ер юзюнде чокъракъалар фышкъырттыкъ. (Эр эки) сув такъдир этильген бир ишнинъ олувы ичюн бирлешкен эди.

(Коктен ягъгъан ягъмур ве ерден фышкъыргъан сув бирлешерек, Нуhнынъ инкярджы къавмынынъ элякетини азырлады).

13 Нуhны да тахталардан япылгъан, мыкъларнен мыкълангъан гемиге миндирдик.
14 Инкяр этильгенге (Нуhкъа) бир мукяфат олмакъ узьре, геми козьлеримизнинъ огюнде акъып кетмекте эди.

(Инкяр этилип, нанкорьликнен къаршылашувгъа огърагъан Аз. Нуh ве онъа инангъанлар Дженаб-ы Хакънынъ незарети ве имаесинде гемиде ёлджулыкъларына девам эткен эдилер).

15 Ант олсун ки, оны бир ибрет оларакъ быракътыкъ, ибрет алгъан ёкъмы?

(Геми ве туфан бирер ибрет мевзуларыдыр. Риваетлерге коре, Нуhнынъ гемиси Джудий дагъы усьтюнде узун вакъыт къалгъан ве инсанлар оны корьгенлер).

16 Меним азабым ве тенбиелерим насыл экен!
17 Ант олсун, биз Къур'анны огют алынсын дие къолайлаштырдыкъ. (Ондан) огют алгъан ёкъмы?
18 Аад къавмы (пейгъамберлери hуудны) яланлады да, азабым ве техдидим насыл экен (корьдилер).
19 Биз оларнынъ усьтюне огъурсызлыгъы девамлы бир куньде бузлатыджы бир ель ёлладыкъ.

(Фуссылет, 41/16-нынъ манасына бакъ.).

20 О ель инсанларны сокюльген хурма кутюклери киби ерге сермекте эди.
21 Насыл экен меним азабым ве тенбиелерим!
22 Ант олсун, биз Къур'анны тюшюнип, огют алынсын, дие къолайлаштырдыкъ. Огют алгъан ёкъмы?
23 Семууд къавмы да тенбиеджилерни яланлады.
24 «Арамыздан бир инсангъа уяджакъмызмы, о такъдирде биз ап-ачыкъ бир сапыкълыкъ ве чылгъынлыкъ эткен олурмыз», дедилер.

(Ает Семууд къавмынынъ озь джынысларындан олгъан ве тарафдары да тапылмагъан Аз. Салихке уювдан къачынгъанларыны хабер бермекте).

25 «Вахий арамызда онъа берильдими? Ёкъ, о, яланджы ве макътанчакънынъ биридир» (дедилер).
26 Ярын олар яланджы ве макътанчакъ ким олгъаныны биледжеклер.
27 Акъикъатен, оларны имтиан этмек ичюн, ыргъачы девени ёллагъан бизмиз. Сен оларны козет ве сабыр эт.
28 Оларгъа сувнынъ араларында пайлаштырылгъаныны хабер бер. Эр бири озюнинъ ичюв сырасында кельсин.

(Иляхий такъсиматкъа коре, сув бир кунь девенинъ ичюви, бир кунь де, озь итияджлары ичюн къулланыладжакъ эди).

29 Аркъадашларыны чагъырдылар, о да (бундан джур’ат аларакъ) къылычыны чыкъарды ве девени сойды.

(Девени сойгъан адам Къудар б. Саалиф адында бир зорбаджы олгъаны ривает этильген).

30 (Бу адден ашкъанларгъа) азабым ве тенбиелерим насыл олды!
31 Биз оларнынъ узерлерине къоркъунч бир сес ёлладыкъ. Аман айван агъылына къоюлгъан къуру от киби ола къойдылар.
32 Ант олсун, биз Къур'анны анълашылып, огют алынувы ичюн къолайлаштырдыкъ. О алда, тюшюнип, огют алгъан ёкъмы?
33 Луутнынъ къавмы да, тенбиеджи пейгъамберлерни яланлады.
34-35 Биз де усьтлерине таш (ягъыдргъан бир фыртына) ёлладыкъ. Анджакъ, Луут аилеси истисна, къатымыздан бир нимет оларакъ, оларны саарь вакътында къуртардыкъ. Биз шукюр эткенни, иште бойле мукяфатландырырмыз.
36 Ант олсун ки, Луут оларны бизим шиддетли азабымызнен тенбиеледи. Факъат булар бу техдидлерни шубенен къаршыладылар.
37 Олар Луутнынъ мусафирлерине нисбетен яманлыкъ япмакъны къарарлаштыргъан эдилер. Аман биз оларнынъ козьлерини сильме корь эттик. «Айды, азабымны ве тенбиелеримни татынъ!» (дедик).

(Луутнынъ къавмы; яш йигитлер шеклинде Аз. Лууткъа кельген мелеклерге теджавуз япмакъ истеген эдилер).

38 Бир саба оларгъа, якъаларыны бир даа быракъмайджакъ, бир азап келип чатты.
39 Иште, азабымны ве тенбиелеримни татынъ! (денильди).
40 Ант олсун, биз Къур'анны огют алмакъ ичюн къолайлаштырдыкъ. О олда, тюшюнип, ибрет алгъан ёкъмы?
41 Шубесиз, Фыравуннынъ къавмына да тенбиеджилер кельген эди.
42 Лякин, олар бутюн аетлеримизни яланладылар. Биз де оларны кучь ве къудретимизге ляйыкъ бир шекильде якъаладыкъ.
43 Шимди сизинъ кяфирлеринъиз олардан даа яхшыдырлармы? Ёкъса, китапларда сиз ичюн бир къуртулыш бармы.

(Аетте Мекке кяфирлерине, Нуh къавмындан Фыравунгъа къадар кечкен миллетлерден даа кучьлю олгъанларыны тюшюнелерми ве озьлерининъ азаптан къуртуладжакъларына даир бир гарантиягъа саип олгъанлармы, соралмакъта).

44 Ёкъса «Биз, интикъам алмагъа кучю еткен бир топлулыкъмыз», демектелерми?
45 О топлулыкъ якъында бозуладжакъ ве олар артларына чевирилип къачаджакълар.
46 Догърусы, къыямет оларгъа ваде этильген асыл сааттыр. Ве о саат даа белялы ве даа аджджыдыр.
47 Шубесиз, сучлылар сапыкълыкъ ве чылгъынлыкъ ичиндедирлер.
48 О куню юзюкъоюн атешке сюйрекленгенлеринде: «Джеэннемнинъ элемини татынъ!», денилир.
49 Биз эр шейни бир ольчюге коре яраттыкъ.
50 Бизим эмримиз, бир анлыкъ бакъыш киби, тек бир сёзден башкъа бир шей дегиль.
51 Ант олсун, биз, сизге бенъзегенлерни эп эляк эттик. Тюшюнип, ибрет алгъан ёкъмы?
52 Япкъан эр шейлери китапларда (амель дефтерлеринде) мевджуттыр.
53 Кучюк-буюк эр шей сатыр-сатыр язылгъандыр.

(Бунъа коре, мелеклер япылгъанларны амель дефтерлерине къайд этмектедирлер. Арекет ве давранышнынъ, гунах ве савапнынъ эписи левх-и махфузда къайд этильгендир).

54-55 Такъва саиплери дженнетлерде ве ирмакъларнынъ кенарларында, кучьлю ве Юдже Аллаhнынъ узурында хакъ меджлисиндедирлер.