Къур'ан-ы Керим ве изаатлы манасы

Сура 51: эз-ЗААРИЙААТ

Меккеде энген. 60 аеттир. Ильк аетте кечкен ве «рузгярлар» манасынданки «заарийаат» келимеси суренинъ ады олгъан.
Бисмиляаhирраhмаанирраhиим (Рахман ве рахим олгъан Аллаhнынъ адынен).
1-6.  Тоздырып савургъанларгъа, юкюни юкленгенлерге, къолайлыкънен ялдагъанларгъа, ишни такъсымлагъанларгъа ант олсун ки, сизге ваде этильген кесен-кес догърудыр ве джеза мытлакъа садир оладжакътыр.

(Бу ерде озьлерине емин этильгенлер, рузгярлар, булутлар, гемилер ве мелеклердир).

7-9.  Ичинде ёрюнгелери (ёлакълары) олгъан кокке ант олсун ки, сиз терс сёзлер сёйлемектесинъиз. Ондан (Къур'андан я да имандан) дёнген дёндюрилир (огюне чыкъылмаз).

(Акъкикъатен, Къурейшлер Аз. Пейгъамбер ве Къур'ан акъкъында чешит шейлер сёйлей эдилер, сахир (сихирбаз) ве сихир, шаир ве шиир, кяхин ве кехянет иддасы япкъан эдилер).

10.  Къахр олсун о адден ашкъан яланджылар!
11.  Олар къою бир джехалет ичерисинде къалгъан гъафиллердир.
12.  Джеза кунюнинъ не заман олгъаныны сорарлар.
13.  О куню олар атешке атыладжакълар.
14.  Азабынъызны татынъ. Аджеле келювини беклеген шейинъиз будыр иште! (денилир).
15-16.  Шубесиз ки, Аллаhкъа исьяндан сакъынгъанлар, Рабблерининъ оларгъа бергенини аларакъ, дженнетлерде ве чокъракъ башларында булунаджакълар. Шубесиз, олар бундан эвель дюньяда гузель даврангъанлар эдилер.
17.  Геджелери пек аз юкълар эдилер.
18.  Саарь вакъытларында да, истигъфар этер эдилер.
19.  Малларында мухтадж ве ёкъсуллар ичюн бир акъ бар эди.
20.  Кесен-кес оларакъ инангъанлар ичюн, ер юзюнде аетлер бардыр.

(Ер юзюнинъ дагъларында, денъизлеринде, тереклеринде, осюмликлеринде, маденлеринде ве джанлыларында Дженаб-ы Хакънынъ къудрет, ираде ве бирлигине делялет этиджи аляметлер ачыкъ сергиленмектедир).

21.  Озь нефислериниъзде де ойле, кормейсинъизми?
22.  Семада да рызкъынъыз ве сизге ваде этильген башкъа шейлер бар.
23.  Кокнинъ ве ернинъ Раббине ант олсун ки, бу ваде сизинъ лакъырдынъыз киби, кесен-кес ве акъикъаттыр.

(Бунъа коре, инсан озь лакъырдысынынъ озюне аит олувындан насыл шубе этмез исе, Аллаhнынъ бильдирген шейлеринден де, ойле шубе этмемелидир).

24.  Ибрахимнинъ урьметли мусафирлерининъ хаберлери санъа кельдими? (Булар мелеклер эди).
25.  Олар Ибрахимнинъ янына баргъан, селям берген эдилер. Ибрахим де, селямны алгъан, ичинден «Булар – ябанджылар», деген эди.
26.  Аман аилесининъ янына бараракъ, семиз бир тана (кебабыны) кетирген,
27.  Оларнынъ огюне къоюп: «Ашамазсынъызмы?», деген эди.
28.  Деркен, олардан къоркъмагъа башлады. «Къоркъма», дедилер ве онъа бильгили бир огълан баланы мужделедилер.

(Бу – Исхакъ (а.с.) эди).

29.  Къадыны вайвалап кельди. Элини юзюне ураракъ: «Мен догъурмаз бир къарт къадыным!», деди.
30.  Олар: «Бу – бойледир. Раббинъ сёйлегендир. О, икмет саибидир, билиджидир», дедилер.

(Аз. Ибрахимнинъ ихтияр къадыны Саре, аетте бильдирильгени киби, бала хаберини алгъанынен, шашкъынлыкъ ичинде элини юзюне ураракъ, къартлыгъыны ифаде эткен эди).

31.  (Ибрахим:) О алда, ишинъиз недир, эй, эльчилер? деди.
32.  «Биз, дедилер, къабаатлы бир къавмгъа ёлланылдыкъ».
33.  «Узерлерине чамурдан таш ягъдырмагъа (кельдик)».
34.  (Бу ташлар,) адден ашкъанлар ичюн Раббинънинъ къатында бельгиленген (ташлардыр).
35.  Бунынъ узерине о ерде булунгъан му'минлерни чыкъардыкъ.
36.  Затен, о ерден мусульманлардан, бир эв халкъындан башкъа, кимсени тапмадыкъ.
37.  Аджджы азаптан къоркъкъанлар ичюн, о ерде бир бельги ташладыкъ.
38.  Мусада да (ибретлер бардыр). Оны ап-ачыкъ бир делиль иле Фыравунгъа ёллагъан эдик.
39.  Фыравун орудсынен бирликте юзь чевирген: «О, бир тылсымджыдыр, я да бир делидир», деген эди.
40.  Ниает, оны да, ордуларыны да, якъалап, денъизге аттыкъ. Бу сырада озюни тенкъит этип тура эди.

(Фыравун инкяр ве инатчылыгъындан, пейгъамберни яланламасындан ве танърылыкъ давасына къалкъышмасындан толайы, озюни тенкъит эте эди).

41.  Аад къавмында да (ибретлер бардыр). Оларгъа тамырындан сёкюп-савургъан рузгярны ёллагъан эдик.
42.  Усьтюнден кечкен шейни джанлы быракъмай, оны куль этип савура эди.
43.  Семууд къавмында да (ибретлер бардыр). Оларгъа: Бир мудетке къадар файдаланынъ, денильген эди.
44.  Рабблерининъ эмрине къаршы кельдилер. Бу себептен, бакъып тургъанларында, оларны йылдырым чарпа къойды.
45.  Аякъкъа тураджакъ кучьлери къалмагъан, ярдым этиджилери де олмагъан эди.
46.  Булардан эвель де, Нуh къавмыны эляк эткен эдик. Чюнки, олар ёлдан чыкъкъан бир топлум эдилер.
47.  Кокни озь эллеримизнен биз къурдыкъ ве биз (оны), эльбетте кенишлетеджекмиз.

(Галактиканынъ ве бир Галактикада булунгъан йылдызларнынъ девамлы бир-бирилеринден узакълашувыны ифаде эткен «кенишлев назариасы»на ишарет бардыр).

48.  Ерни де тёшедик. (Бакъ) не гузель тёшейиджимиз!
49.  Эр шейден де чифт-чифт яраттыкъ ки, бельки, тюшюнип огют алырсынъыз.
50.  О алда, Аллаhкъа къошунъ (чапышынъ). Чюнки, мен сизге Онынъ къатындан (кельген) ачыкъ бир тенбиеджийим.
51.  Аллаhнен берабер башкъа бир танъры эдинменъ. Зира, мен сизге Онынъ тарафындан (кельген) ачыкъ бир тенбиеджийим.
52.  Иште, бойледже, олардан эвелькилерине эр анги бир пейгъамбер кельгенинде, аман: О, бир тылсымджыдыр я да делидир, дедилер.
53.  Буны (несильден несильге) бир-бирилерине васиет эттилерми? Догърусы, олар ёлдан азгъан бир топлулыкътыр.
54.  Артыкъ оларгъа эмиет берме. (Даветке уймагъанларындан толайы) сен тенкъит этиледжек дегильсинъ.

(Чюнки, Аз. Пейгъамбер девамлы оларакъ хакъкъа давет эткен ве бу ёлда бутюн гъайретини косьтерген).

55.  Сен кене де огют бер. Чюнки, огют му'минлерге файда берир.
56.  Мен джинлерни ве инсанларны, анджакъ манъа къуллыкъ этсинлер дие яраттым.
57.  Мен олардан рызыкъ истемейим. Мени тоюрувларыны да истемейим.
58.  Шубесиз, рызыкъ берген, кучь ве къувет саиби олгъан анджакъ Аллаhтыр.

(Рызыкъны берген ве беслеген Аллаhтыр. Вазиет бойле олгъанда, Аллаhнынъ инсанларгъа ве джинлерге итияджы ёкътыр. Бунынъ усьтюне, оларнынъ да, башкъаларынынъ да, рызыкъларыны О къаршыламакътадыр).

59.  Муакъкъакъ ки, бу зулум эткенлернинъ де кемишлерининъ пайы киби, (азаптан) бир пайлары бар! О алда ашыкъмасынлар!

(Меккелилер киби, куфюр ве инкяргъа батаракъ, Аз. Пейгъамберни яланлагъанларгъа, эвельден ёкъ этильген къавмларнынъ башына кельген азап келеджек. Эвелькилер азаптан насиплерини алгъанлары киби, булар да аладжакълар).

60.  Башларына келеджек (элемли) куньлеринден толайы, вай о кяфирлернинъ алына!